ÇOK ACI BİR KAYIP
(EGECE ÖYKÜLER 3)
Açıklayıcı önsöz:
Yurtdışında, özellikle Avrupa ülkelerinde
yerleşen/yaşayan/çalışan yurtdaşların başına gelen / başından geçen olaylar
hakkında çok yayın var. Bunlardan biri Güney Dal’ın E5 romanı. (
Güney Dal, E5, İstanbul: Milliyet Yayınları, 1979). Dal’ın yapıtında
öyküleştirdiği gerçek olaylar salt bir kişiye ya da bir tek örneğe özgü
olmayabilir. Örneğin, okuyacağınız öykü gerçek bir olay. Bir benzeri Dal’ın romanında
da var. E5’i hatırlattığı için sınıf
arkadaşım Çetin Türkçü’ye, olayın özünü anlattığı için kendi de uzun yıllar
yurt dışında yaşamış olan Datçalı komşum Fevzi Yılmaz’a teşekkür borçluyum. Olayın Egece ballandırılmasından elbette ki ben
sorumluyum. OÜ
Benim
adım İrecep. Yurtdışında çalışeyyom. Ne iş yaptıımı sormayıverin gaari. Niden
deesen burda işlee heç de herkeşin bildiği gibi deel emme idare edip gideyyoz
işte. Gelmişiz buree bikez. Netcez başka ? Neese tahsil durumunu bakaasan heç
olmazsa mayışım bol. Sikorta neyim de bayaa eyi. Onun haricindeki vaziyetse eh
işte şöölü böölü. Şinci bak, siz yabancı sayılmaanız onunçün deyveceem emme
aramızda gaasın. Melmigette ana-baba dışında hısım akraba takım taallukat ühüü
gani allaa şükür. Hepicee de isteyyoki yallah bismillah yanıma gessinler de ben
bunnara şıpadanak o biçim gaymaklı işlee
bulem ya da derdine derman olem. Dayıoğlu emmioğlu teyzaanımın dorunu
gonşunun eniştesi dıdının dıdısı dış gapının inaktarı(*) ırak yakın gaari kim vaasa isteyyo anam isteyyo anasını
satem. Ben buranın arbaytsamtımıyım(**)
bilader? Kimi ne iş bulcem nası bulcem heç düşünen yok. Üstünü üstlük
bezinkilee her işe de beğenmez ha. Aha şuree yazıyom bak. Bi denesi bile gelip bunnaan istediği gibi
çalışamaz. Yeminnen diyom hem valla hem billa yapamazlaa. Çünkülüm burlaada
işlee heç gaytarmaa gelmeyyo. Çalışma
saatleri zor. İş desen ne biçim yoğun. Cumartesi
Pazar geldimi yorgunluktan günün çoğu uykuda geçeyyo. Başka şeye vakit
galmeyyo. Üstelik deki vaktin vaa.
Napcen? Bezinkilee alışmış.
Öölene doğru gaaveye çıkcek iki laf etcek bi bişti iki bişbirik bigaç el tavla oyneecek
gelen gastelere okeyyomuş gibi yapcek eccik hökümeti çatcek onu bunu sataşcek
iki orulet bi çay iççek fitbol mitbol deekene anaa bidi bakcek ağşam olmuş hade bakeem yollancek eve. Ee
burda nire gitcek bunnaa? Gaave yok. Barkı gitse herkeş gibi orasını burasını açıp
güneçlenemeecek. Pangı bağdeş gurup
otuusa millet ters ters bakcek.
Picama giyemeecek salıncak gurameecek mangal yakameecek ortalık yirde
salını salını gezinen dombul besili
guşlara avlayıp bişiremeecek. Ne galdı yapcek? Zıfır..
Belçikadamı
ne cehennemdeyse çükünden bira işeyen daşdan bi çocuk heykeli vaa deyyolar.
Herkeşlee gidip gidip seyredeyyomuş emme burda diyelmiş baksanya. Burda ossa
nolcek odu başka mesele. Gidip de
birasını ekmekmi bandırcen ? Çocuk darana çorbası işese ya da guru
fasülee hadi gene bi derece. Bize bi faidesi olmadıktan kelli ben heykelin çişini
çükünü seyredip naapem. Len benim gendiminki bilem bana çok geliyo icabında
tööbe tööbe.
Eskiden
ara sıra banhof istasyonunu gidip bi gaç hemşeri neyim görüüdük. Şincilerde
onun da dadı gaçtı. Bıktık herhal biliyonnu.
E napcen peki buree gessen? Yapceen şu. İşten gelip evde uyuucen soona
da gerisin geri işi gidesiye gaden
despih çekcen. Belkim gafa dengi bi aakideşin
vaasa o gelcek de oturceeniz çay neyim gaynetceeniz. Hepicee bu. Gimse bunu
bilmeyyo.
Esasında
sizi annatmağistediğim başka şeydi de işte laf lafı açeyyo neetcen. Bu
diyiveeceem oley bıldır yaz oleyyo. Bigün melmigetten bizim Refiğin Hacı Hüssen
durduk yerde beni bi tilifon etti. Olum aneyn burda çok hasta valla ölcek
kaliba ya gel bu gadının çaresini bul ya
da bunu oree aldır bak soona dimediler dime didi. Benim ööle ha deyipte
melmigete gitcek durumum yok. Gitsem
naapcem ki zaten. Buree gessin daa eyyi. Burda bu işlerden anlayan bi ağbeymiz
vaa. Onu gittim. Didim bööle bööle. Ni yapmak ilazımsa yapaam. Ağbeymiz bir iki
yeri tilifon neyim etti. Dedi ki tamam biz bu işe halletcez. Sen şinci üç beş guruş
veecen anneyn için üç aylık ziyaretçi vizesi çıkartcez. O buree gelince sen de
gari ona doktoru falan götcen dedi. Len vize o gaden goleymi diyemedik. Uzun
lafın gısası gesenin ağzını açtık vize alındı bizim gocugarıyı buree gettik.
Ağbeymizin bildiği bi doktoru göttük. Doktor bir iki mayene etti hap neyim yazdı. Aradan on oniki gün geçti geçmedi valde bi ağşam aha işte tam
da bu köşede yastık misali hareketsiz gımıldamadan galıveedi eyi mi. Dürttük
neyim ama a-ah, ne faide? Ruhunu teslim etmiş zavallım. Zabun galıbı gibi durup
duruu. Ülen biz şinci napcez ? Ertesi günü o ağbeymizi goşduk. Olanı biteni
anlattık. Du bakeem bi dedi. Gene bigaç yeri tilifon etti. Soona dediki bu kez
iş goley deel bireccik mesarifli olcek dedi. Ne gaden dedik. İşte bi rakam
sööledi. Üç aşşağa beş yukara sonunda anlaştık.
Dediki ben yarın ilazım gelen kaatlara yaptırıveceem. Aneyn burda tedavi
görmüş emme iflah olmamış biz bunu melmigeti götcez diye rapor etcez. Çünkülüm
burda gömmee galksak astarı yüzünden
bahalı çıkcek maamelesi dirsen başka irezillik dedi. Bak şinci sen yarın aneyni
bi battaniyeye sarcen sanki içi geçmiş de
uyuyomuş gibi arabanın arka goltuğunu goycen gazlayıp melmigete götcen
oodu gömcen sınırda mınırda soralaasa kaatları göstürtcen heç renk veemeecen
daha da gurcalayan oluusa yav görmemiyonuz
gadın kendinde mi baksanya hem
hasta hem araba duteyyo hemi de yabancı dili yok mümkün deel gonuşameyyo işte
bööle habire uyeyyo diceen bu sayede
evelallah tereyağ gibi
geççen gitcen dedi. Ee ne demişlee
gari yapcez etcez bu deveye gütcez demi?
Gittim padironlaadan bi hafta izin istedim. Ücretsiz olunca veedilee. Zabaa
dooru valdeyi battaniyeye sardım arka goltuğu
yatırttım yola çıktım. Sınırda işlee aynen ağbeymizin dediği gibi oldu.
Paşaportlara damgaladılaa. Kaat maat sormadılaa. Polisin biri eğilip arabanın içini
baktı. Ben adama ‘’gutenmorgen mayne mutter zer kırank immer şılafen niht
şipırahen’’ dedim. O da ‘’gut gut beştimt’’ dedi. Sağ salim çıkış yaptık. Sağ
salim dediysem sözün gelişi. Niresi sağ salim len durumun? Arka goltukta valde vaa ölmüş getmiş ööle
yatıp duru. Ya biri farketcek ya yaz
günü gadınceez kokcek deye ben üçbuçuk
ateyyom. Galbim iremazan davulu gibi vureyyo. Neyse yola çıktık gideyyoz ya bunu
da şükür. Ağşam oluukene Yooslavyaya
vaadımki geberik gibiyim tööbe tööbe. Gözümden uyku akeyyo. Dayanameycem
besbelli. Çektim ucuz bi motelin önünü. Girip yatcem emme valdeyi içeri aasam
olmaz arabada bıraasam başka dert. Yola
çıkmadan önce bizim gonşu bi afganlı vaa ondan ucuza düşürdüğüm güzel bi
halı gomuştum arabaya. Hazır köve gidiyokene götürem satemde barim bigaç guruş
kar edem didiydim. Onu çıkaadım. Kimse
görmeden valdeye halıyı sardım. Tuttum zar zor galdırdım. Gadınceez eccik serin
ossun deye arabanın depesindeki fortbagaja bağladım. Gan ter içinde girdim
içeree yattım. Bi yandan yorgunluk, ötekisi yandan helecan valla ne yalan diyem hışırım çıkmış. İleş gibi uyumuşum .
Zabaanan gaktım
arabaya geldimki bide ne görem? Anaa!
Şerefsiz hırsızlaa arabanın üstünde hazır dürülmüş halıya götmüşlee
! İçinde ne olduğuna ne bilsinlee ? Basıveedim
galayı. Len halının gittiinemi yanem yoğusam valdeyi bi daa gaybettiimemi
dövüneem. Napem ben şinci? Polisi gitsem allah bilir nelee sorup
durceeler. Ayıkla pilavın daşını.
Halının üstünü bi bardak soğuk su iççez gari didim. Valde dirsen zaten ölmüş
ölcee gaden. Baarsan çıırsen geri mi gelcek gadınceez ? Didim oolum İrecep
salaklık edip durumu burlaada heç
çaktırma. Bırak git. Lahavle çekip çıktım yola emme gulaklaam uğuldeyyo beynim
neyim zonkleyyo. Valde neese ne onu zaten
gaybettiydik emme len güzelim halı da getti len. Goley deel.
Eccik gittikten soona suluk çayırlık biyerleede durdum
arabayı kenara çektim. Elimi yüzümü bi güzel su çırpdım gendimi geldim. Argideş
didim bak işte her işte bi hayır vaa.
Allaaın hikmetinden sual olunmeyyo.
Dimekki arabada nerdeyse kokcek bi cesetle tee bilmemniree gaden gitmek
yapcek iş diyelmiş. Her şey olceeni vareyyo.
Bu da ööle oldu. Halıya çalan deyyuslaa
bizim gocugarıyı naapaasa yapsınlaa bu iş gaari onnaan sorunu ben neetsem
gıymatı yok dimekki yokardaki bööle istemiş didim emme olan halıyı oldu. Gafayı
bööle doplayınca mademkisi yapcek bişey yok döndüm gerisin geri doğru kürkçü
tükanını. Valdenin allah taksiratını afetsin ben ne diyem. Yazgısı böölemiş.
Sankilim günümüz geldiğinde bizim sonumuz
nolcek biliyoz mu bakeem ?
Yani dimem şuki argideş yabancı yirde çalışmanın binbir
türlü sıkıntısı oleyyo. Biz burlaada
hayat zor deyyoz da hısım akrabayı mümkünü yok inandırameyyoz emme görüyonuz işte insanın
başını nelee nelee geleyyo. Gurbette sırf hayat değil ölüm bile zor valla, görüyonuz.
Neese döndükten soona soranları eh işte son vazifemize
yaptık şükür didik. Herkeş valdeyi köve göttük bileyyo. Oree de sizlere ömür
valdeyi gaybettik diye haber saldık emme Yooslavyada nasın gaybettiğimize
söylemeyyoz tabi. Buree gömdük dedik. Hadi künaa biyana emme len patdanak
melmigetten gelen bi danıdık ossa yalan dolan hepicee orteye çıkcek len.
Napcez, valdenin mezarı niyetine ne göstercez deye düşün düşün sıkıntıdan gaç
gün fısırık fısırık gurdeşenlee döktüm. Neese sonunda bizim o ağbey işi
halletti. Bireccik daa para vidik gıyıdan göşeden zahapsız bi mezar bulduk soranı
ona göstürtcez gari. Gerçi üstünde haç maç vaa emme naapam. Mermerci yağneş
yapmış hatta valdenin adına da Emine diyel Angela yazmış bi türlü düzettiremedik dicez. Burlaadan
bizim köve giden oluusa ağbeymiz bi gulp da onu bulcek gari. Hakkatteynde bulur
evelallah. Valla her bi şeyin çaresi vaa.
Yetee ki paran ossun. Napcen hayat bööle.
Hadi
bakeem galın sağlıcağınan. Allah niree gideeseniz oodu güldüüsün. Yalınız aman
deyem aneyniz hasta masta oluusa goyverin melmigette ölsün daha eyyi. Heç
olmazsa kövün mezarlıına gonur gadınceez. Gurdu guşu yem olmaz.
Şincileede
nezman oley aklımı dakılsa her seferinde hünkür hünkür ağleyceem geleyyo. Çok yazık oldu çok. Yumuşacık halıydı valla.
Renki de gırmızııdı.
***
2013 Datça Üstünkök
--------------------------------
(*) inaktar = anahtar
(**) arbaytsamt = arbeitsamt = iş
bulma kurumu
Değerli ve yaratıcı yazarımız, Bir önceki yorumum “yayınla”ya basında kayboldu. Şöyle yazmaya çalışmıştım: daha önce okuduğum Egece yazılmış öykülerde olduğu gibi bu öyküde de hem dile hem kurguya hem de sonuca bayıldım. Mizah her yanına yayılmıştı öykünün. İnsan karakterinin zaafları olabilecek en ince mizahla sunulmuş. Sonunu merak ettiğim için hızla okumak isterken, diğer yandan da Egecenin keyfini çıkartmak için neredeyse heceleyerek okudum öyküyü. Bu zevki tattırdığın için çok teşekkür ederim.
YanıtlaSilSağol Puna. Dostlukla kal.
YanıtlaSilOÜ
Yazının başındaki açıklayıcı önsözde belirtildiği gibi, başka ülkelerde çalışan yurttaşların başına gelen/başından geçen traji-komik olaylardan yazıya konu olanın benzerleri için birden fazla kayıt var. Biri de Dostum Şefik Onat’ın ‘’Diplomasi Dedikleri’’ kitabında yer alıyor. Paris Ticaret Ataşemizin kayın valdesinin cenazesi hakkında. Onat’tan gelen notu aynen kopyalıyorum: ‘’(Kitabın) "Bir İspanya Tatili" bölümünde anlattığım gibi aynı olay (üstelik araba da dahil cenazenin çalınması) benim Paris'te OECD'de görev yaptığım dönemin hemen öncesinde İspanya tatili sırasında Paris Ticaret Ataşemizin başından geçmiştir, kaybolan kayınvalidesinin cenazesidir!’’
YanıtlaSil(Fazla ayrıntı için Bkz: Şefik Onat, Diplomasi Dedikleri, Ankara: Luna Yayınları, 2022)
OÜ 01/08/2024